สูตรอาหารข้นสำหรับโครุ่นหรือโคสาว
ปริมาณโปรตีนในอาหารข้นสำหรับโครุ่นหรือโคสาวนั้น จะมากน้อยเท่าใดขึ้นอยู่กับคุณภาพอาหารหยาบ นํ้าหนักของโค และระยะการเจริญเติบโตของโคด้วย นอกจากนี้แล้วคุณภาพของอาหารหยาบยังขึ้นอยู่กับฤดูกาลอีกด้วย เช่นฤดูฝน อาหารหยาบจะมีคุณภาพดี แต่ในฤดูแล้งคุณภาพอาหารหยาบจะไม่ค่อยดีดังนั้น หากโครุ่นได้กินอาหารหยาบคุณภาพดี เราจะสามารหถเตรียมอาหารข้นสำหรับโครุ่นที่มีเปอร์เซ้นต์โปรตีนตำกว่าเกณฑ์ทั่วไปได้ แต่ถ้าให้โคได้กินแต่ฟางหรือหญ้าคุณภาพเลว ผู้เลี้ยงจึงต้องเตรียมอาหารข้นที่มีปริมาณโปรตีนสูง ตังตัวอย่าง
อาหารหยาบที่โคได้กิน อาหารข้นที่จะผสมให้โคกิน
- หญ้า หรือหญ้าและฟาง - ผสมให้มีโปรตีน 12% - 14%
- หญ้าและพืชถั่วอาหารสัตว์ หรือหญ้าและใบกระถิน - ผสมให้มีโปรตีน 10% - 12%
สูตรอาหารข้นสำหรับโครุ่นหรือโคสาว
โปรตีน 10%สูตรที่ 1
- ข้าวโพดป่น หรือปลายข้าว 70 กก.
- รำละเอียด 26 กก.
- กากถั่วเหลือง 2 กก.
- แร่ธาตุ 2 กก.
รวม 100 กก.
สูตรที่ 2
- ข้าวโพดป่น หรือปลายข้าว 80 กก.
- รำละเอียด 15 กก.
- กากถั่วเหลือง 3 กก.
- แร่ธาตุ 2 กก.
รวม 100 กก.
สูตรที่ 3
- ข้าวโพดป่น หรือปลายข้าว 93 กก.
- กากถั่วเหลือง 5 กก.
- แร่ธาตุ 2 กก.
รวม 100 กก.
โปรตีน 12%
สูตรที่ 1
- ข้าวโพดป่น หรือปลายข้าว 50 กก.
- รำละเอียด 43 กก.
- กากถั่วเหลือง 5 กก.
- แร่ธาตุ 2 กก.
รวม 100 กก.
สูตรที่ 2
- ข้าวโพดป่น หรือปลายข้าว 70 กก.
- รำละเอียด 20 กก.
- กากถั่วเหลือง 8 กก.
- แร่ธาตุ 2 กก.
รวม 100 กก.
โปรตีน 14%
สูตรที่ 1
- ข้าวโพดป่น หรือปลายข้าว 50 กก.
- รำละเอียด 36 กก.
- กากถั่วเหลือง 12 กก.
- แร่ธาตุ 2 กก.
รวม 100 กก.
สูตรที่ 2
- ข้าวโพดป่น หรือปลายข้าว 81 กก.
- กากถั่วเหลือง 17 กก.
- แร่ธาตุ 2 กก.
รวม 100 กก.
หมายเหตุ
สำหรับ แร่ธาตุที่เขียนว่า 2 กิโลกรัมนั้น ประกอบด้วยกระดูกป่น 1 กิโลกรัม (หรือจะให้ใดแคลเซียมฟอสเฟต 1 กิโลกรัมก็ได้) และเกลือ 1 กิโลกรัม
นอกจากนี้แล้ว สูตรอาหารข้นสำหรับโครุ่นที่มีโปรตีน 12% นั้น มีสูตรเสนอให้เลือกเพิ่มเติม โดยพิจารณาถึงคุณภาพและวัตถุดิบที่มีอยู่ในแต่ละฤดูกาลดังต่อไปนี้
สูตรอาหารข้นสำหรับโคนมที่มีโปรตีน 12% (มีหน่วยเป็น กก.)
สูตรที่ 1 สูตรที่ 2 สูตรที่ 3
รำละเอียด 45 50 45
ปลายข้าว 30 - 20
มันสำปะหลัง - 25 10
กากถั่วเหลือง 10 15 12
กากมะพร้าว 10 5 8
กระดูกป่น (หรือไดแคลเซียมฟอสเฟต) 2 2 2
แร่ธาตุ 2 2 2
เกลือป่น 1 1 1
100 กก. 100 กก. 100 กก.
หมายเหตุ
สำหรับกระดูกป่น (หรือจะใช้ไดแคลเซียมฟอสเฟตก็ได้) แร่ธาตุและเกลือป่นที่ระบุไว้ในสูตรที่ 1 สูตรที่ 2 และสูตรที่ 3 นั้น ไม่ต้องผสมลงไปตามสูตรก็ได้ ถ้าหากผู้เลี้ยงสามารถผสมแร่ธาตุก้อน หรือผสมแร่ธาตุชนิดผงอย่างง่ายตั้งไว้ข้างคอกให้วัวได้เลียกินตลอดเวลา
ข้อแนะนำเพิ่มเติม
1.นอกจากจะให้โคได้กินอาหารหยาบ และอาหารข้นแล้ว จะต้องให้โคได้กินนํ้าสะอาดอย่างพอเพียง โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้องมีแร่ธาตุเอาให้โคได้กินอยู่ตลอดเวลา โดยผู้เลี้ยงจะเตรียมไว้ให้โคในรูปเป็นผง ซึ่งมีวิธีการเตรียมที่ง่าย หรืออาจจะเตรียมโดยอัดให้เป็นก้อนก็ได้
2.ในการผสมอาหารข้นเองนั้น ควรจะกระทำก็ต่อเมื่อมีโคนมอยู่จำนวนมาก สามารถหาซื้อวัตถุดิบที่มีอยู่ในสูตรได้ง่าย และวัตถุดิบเหล่านั้นต้องมีคุณภาพดี คือ ใหม่ สด ไม่มีกลิ่นเหม็นหืน ไมีมีสิ่งปลอมปนและประการสำคัญคือ หากคำนวณดูแล้วปรากฏว่าต้นทุนอาหารข้นที่ผมเองนั้นราคาใกล้เคียงกับอาหารเม็ดที่บริษัทผลิตขาย อย่างนี้แล้วจึงควรวจะซื้อจากบริษัท แต่หากเกษตรมีวัตถุดิบต่างๆ ที่ดีและมีคุณภาพ ทั้งราคาที่ผสมเองถูกกว่าซื้อจากบริษัท ตังนี้จึงน่าจะผสมไว้ใช้เอง
3. สูตรอาหารข้นที่แนะนำมาทั้งหมดนี้ สามารถดัดแปลงได้ โดยพิจารณาถึงราคาและคุณภาพวัตถุดิบเป็นเกณฑ์ แต่ในการเปลี่ยนสูตรอาหารแต่ละครั้ง ควรปรึกษากับผู้ที่มีความรู้ในด้านนี้ก่อน
ขั้นตอนในการผสมอาหารข้นด้วยตัวเอง
1. ชั่งวัตถุดิบแต่ละชนิดให้ได้นํ้าหนักตามต้องการ2. เทวัตถุดิบที่มีนํ้าหนักมากที่สุดที่มีอยู่ในสูตรอาหารนั้น กองบนพื้นเป็นอันดับแรก
3. เทวัตถุดิบที่มีนํ้าหนักกรองลงมา เททับลงไปเป็นชั้น ๆ ตามลำดับ
4. โรยแร่ธาตุและวิตามิน (ถ้ามีในสูตร) เป็นลำดับสุดท้าย โดยโรยให้ทั่ว ๆ กอง
5. คลุกเคล้าวัตถุดิบให้เข้ากันทั่วทั้งกอง
6. หากพบเศษวัตถุต่าง ๆ เช่นเชือกไนล่อน เชือกฟาง ถุงพลาสติก ก้นบุหรี่ หลอดกาแฟ ตาปูหรือสิ่งปลอมปนอื่น ๆ ให้เก็บออกทันทีที่พบเห็น
* * * * * *
ผู้สนับสนุน
เนื้อหาดีดีจาก : อัมพร นันทธีโร, ประสงค์ ไคลมี
ภาพ : www.blackgirlsguidetoweightloss.com
เรียบเรียงโดย : DairyFeed
